Η εξωτερική εμφάνιση και χαρακτηριστικά των μαστών
Η εξωτερική εμφάνιση των μαστών είναι διαφορετική σε κάθε ενήλικη γυναίκα. Σε oρισμένες, oι μαστoί είναι μεγάλoι, σε άλλες μικρoί. Σε κάπoιες, τo σχήμα τoυς είναι περισσότερo στρoγγυλό, ενώ σε άλλες πιo μυτερό. Σε πολλές oι θηλές είναι μεγάλες και σε άλλες μικρές, σε κάποιες το χρώμα τους είναι σκουρόχρωμο, ενώ σε κάποιες άλλες ανoιχτόχρωμο. Τέτοιες διαφορές είναι φυσιoλoγικές και oφείλoνται στη διαφoρετική κατασκευή του κάθε γυναικείου σώματος (στην ιδιοσυστασία του).
Όμως, ακόμη και στην ίδια γυναίκα, οι δύο μαστοί δεν είναι απολύτως ίδιοι μεταξύ τους. Συνήθως o ένας είναι μεγαλύτερoς από τον άλλο (στις περισσότερες γυναίκες ο αριστερός είναι μεγαλύτερος του δεξιού, όπως φαίνεται στη φωτογραφία). Υπολογίζεται ότι στο 50% των γυναικών αυτή η διαφορά φτάνει το 10%, ενώ στο 25% φτάνει το 20% .
Επίσης και η σύσταση των μαστών στην ψηλάφηση διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Αλλά και στην ίδια γυναίκα η σύσταση των μαστών αλλάζει στις διάφορες φάσεις της εμμήνου ρύσεως (περιόδου), καθώς πριν από την εμφάνιση της οι μαστοί «φουσκώνουν» (αυξάνοντας σε μέγεθος έως και 15%) και γίνονται πιο οζώδεις και ευαίσθητοι. Επίσης, συχνά ο ένας μαστός είναι πιο οζώδης από τον άλλον. Το ίδιο φυσιολογικό είναι και οι διαφορές που γίνονται αντιληπτές και στον ίδιο μαστό, αφού κάποια περιοχή είναι πιο μαλακή και κάποια άλλη να είναι περισσότερο σκληρή (με εντονότερη οζώδη σύσταση).
Πέρα απ’ αυτές τις διαφορές, οι μαστοί δεν είναι ίδιοι και στις διάφορες φάσεις της ζωής μίας γυναίκας. Έτσι σε γενικές γραμμές:
- στο τέλος της παιδικής ηλικίας, την εποχή που οι μαστοί αρχίζουν να «φουσκώνουν» και να προβάλουν (να εξέχουν) από τον κορμό, το σχήμα τους είναι κωνικό και η θηλή προβάλει προς τα εμπρός
- στην εφηβεία, οι μαστοί αυξάνουν προοδευτικά σε μέγεθος, παίρνουν σχήμα ημισφαιρικό και είναι σε όλες τις περιοχές το ίδιο «γεμάτοι» και σφικτοί,
- σε ενήλικες γυναίκες, που δεν έχουν κυοφορήσει (άτοκες) ή τεκνοποιήσει (άτεκνες) το πάνω μέρος του μαστού είναι πιο αποπεπλατυσμένο και το κάτω μέρος είναι πιο καμπυλωτό, δίνοντας στο μαστό το χαρακτηριστικό χυτό κωνικό σχήμα. Η σύσταση των μαστών είναι σκληρή και ελαστική και συχνά έχει περιοχές με έντονη οζώδη σύσταση.
- στις παχύσαρκες, το σχήμα των μαστών είναι πιο στρογγυλεμένο, πιο μεγάλο και πιο «πεσμένο». Όταν αυτές αδυνατίσουν, οι μαστοί αποκτούν ένα πιο αποπλατυσμένο σχήμα.
- κατά την εγκυμοσύνη και στο θηλασμό, το μέγεθος των μαστών αυξάνει σημαντικά, υπάρχει αίσθημα μεγάλης τάσης, ο μαστός γίνεται πιο σκληρός και η θηλή και η θηλαία άλω γίνονται πιο σκούρες
- μετά το θηλασμό, οι μαστοί είναι πλέον πιο χαλαροί ενώ το σχήμα τους δεν επανέρχεται σ’ αυτό που ήταν πριν από τον τοκετό.
- με την πάροδο της ηλικίας, και μετά από εγκυμοσύνες, οι μαστοί αρχίζουν να «κρέμονται» ολοένα και περισσότερο προς τα κάτω (κάτι που κάνει τη γωνία μεταξύ της κάτω επιφάνειας του μαστού και του θωρακικού τοιχώματος ολοένα και πιο οξεία)
- μετά την εμμηνόπαυση, αρχικά αυξάνει η ποσότητα του λιπώδους ιστού, στη συνέχεια, όμως, καθώς τα χρόνια περνούν – σε μεγάλες ηλικίες- ελαττώνεται. Επίσης, μετά την εμμηνόπαυση, ελαττώνεται σημαντικά το αδενικό στοιχείο του μαστού. Αυτές οι αλλαγές γίνονται αντιληπτές και στην υφή των μαστών κατά την ψηλάφηση, με κύριο γνώρισμα την λιγότερο σκληρή και οζώδη σύσταση των μαστών. Σε προχωρημένη ηλικία παρατηρείται έντονη απίσχναση και πτώση (κρέμασμα) των μαστών.
Σε ότι αφορά την ανατομική θέση των μαστών στην ενήλικη γυναίκα (το που εντοπίζονται στο σώμα, με ιατρικούς όρους) , αυτοί βρίσκονται στην πρόσθια επιφάνεια του θώρακα, δεξιά και αριστερά από το στέρνο, καταλαμβάνοντας το διάστημα μεταξύ της 2ης ή 3ης πλευράς προς τα πάνω και της 6ης ή 7ης πλευράς προς τα κάτω. Δεν είναι ασύνηθες, σε αδύνατες γυναίκες με μικρούς ή ισχνούς μαστούς, να διακρίνονται οι πλευρές , κυρίως κοντά στο στέρνο, εκεί που παρουσιάζουν μία κύρτωση και μία διόγκωση. Η γυναίκα μπορεί να ψηλαφήσει αυτή την διόγκωση και να τρομάξει νομίζοντας πως πρόκειται για κάποιον όγκο στον μαστό. Αυτό συχνά συμβαίνει σε παχύσαρκες γυναίκες που έχασαν πολλά κιλά.
Το άνω όριο των μαστών δεν είναι σαφώς αφορισμένο και ο ιστός του μαζικού αδένα είναι δυνατό να φτάνει μέχρι την κλείδα. Αντίθετα, το κάτω όριο αφορίζεται καλύτερα από την αναδίπλωση του δέρματος του στήθους προς εκείνο της κοιλιάς, εκεί που σχηματίζεται ένα αυλάκι, η υπομαστική αύλακα. Το σημείο αυτό είναι εκεί που το κάτω μέρος του σουτιέν ακουμπά στο δέρμα.
Το έξω όριο των μαστών, επίσης, δεν είναι ανατομικά προσδιορισμένο. Υπολογίζεται πως αντιστοιχεί σε μία νοητή γραμμή (που δηλαδή δεν υπάρχει στην πραγματικότητα) και η οποία ξεκινά στο μέσο της μασχάλης και κατεβαίνει κάθετα προς τα κάτω (η λεγόμενη μέση μασχαλιαία γραμμή).
Ούτε, όμως και το έσω όριο είναι καλά αφορισμένο, θεωρείται όμως πως αντιστοιχεί στο πλάγιο χείλος του στέρνου, εκεί που το στέρνο συνδέεται με τις πλευρές.
Ο μαζικός αδένας επεκτείνεται, σε άλλοτε άλλο βαθμό προς τα άνω και έξω (προς την περιοχή της μασχάλης) σχηματίζοντας μία ουρά, την μασχαλιαία ουρά ή ουρά του Spence.
Οι μαστοί ακουμπάνε (επικάθονται) πάνω στους μεγάλους θωρακικούς μύες του πρόσθιου θωρακικού τοιχώματος: τον μείζονα και τον ελάσσονα θωρακικό μυ. Προς τα πλάγια και πίσω, επικάθονται στον πρόσθιο οδοντωτό μυ και προς τα κάτω στην θήκη του ορθού κοιλιακού μυός.
Το βάρος του κάθε μαστού ποικίλει, ανάλογα με το μέγεθος του. Στα βιβλία της ανατομικής αναφέρεται ότι κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 140-200γρ. (Ανάλογα με την ιδιοσυστασία της γυναίκας, το βάρος ων μαστών μπορεί να κυμανθεί από 30 – 500 γρ).
Το μέγεθος του στήθους δεν επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ούτε άλλης πάθησης των μαστών, ούτε την ικανότητα θηλασμού.
Τα μεγάλα στήθη μπορεί να είναι άβολα και να μην ικανοποιούν αισθητικά τη γυναίκα. Το ίδιο, όμως, μπορεί να αισθάνεται και η γυναίκα με μικρά στήθη.
Από έρευνες που έχουν γίνει φαίνεται πως ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών δεν είναι ικανοποιημένες από την εμφάνιση των μαστών τους.
Το κλασικό σχήμα των μαστών είναι κατά κανόνα κωνικό με πιο πεπλατυσμένη την άνω επιφάνεια του και με κυρτωμένη την κάτω
επιφάνεια του. Η διάμετρος του μαστού, στο μέσο όρο, είναι 10-12 εκ. (μήκος 10-11 εκ, πλάτος 12-15 εκ και πάχος 5-6εκ)
Η απόσταση του χώρου που υπάρχει μεταξύ των δύο μαστών (μεταξύ των εσωτερικών επιφανειών- πλευρών- τους) είναι διαφορετική από γυναίκα σε γυναίκα. Ο μεσομάστιος κόλπος, όπως ονομάζεται αυτή η περιοχή, σε άλλες γυναίκες είναι πολύ ευρύς και σε άλλες στενός, ενώ σε ορισμένες μπορεί στις βάσεις τους ο ένας μαστός να είναι κολλημένος με τον άλλο.
Στη μεσότητα του μαστού υπάρχει η θηλή, ένα έπαρμα (μία προβολή) του δέρματος. Στο πρόσθιο ελεύθερο άκρο της θηλής υπάρχουν κάποιες ρωγμές ή στόμια (τρύπες), που δεν είναι τίποτε άλλο από την κατάληξη των γαλακτοφόρων πόρων.
Οι θηλές διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα. Άλλοτε το σχήμα τους είναι έντονα κυλινδρικό και άλλοτε πιο πλακουτσωτό (αποπλατυσμένο). Σε άλλες οι θηλές είναι μεγάλες, σε άλλες πιο μικρές, ενώ σε μερικές χαλαρές και σε άλλες πιο σκληρές. Επίσης, έχουν έντονη νεύρωση ( πολλές νευρικές απολήξεις), γεγονός που τις καθιστά ευαίσθητες στα ερεθίσματα και βοηθά στην κινητοποίηση των νευρο-ενδοκρινικών μηχανισμών για την εκτέλεση της αποστολής των μαστών που είναι η θρέψη του βρέφους. Οι θηλές μετά από ερεθισμό σκληραίνουν και ορθώνονται, γιατί έχουν μυϊκές ίνες που αντιδρούν και συσπώνται.
Γύρω από τη θηλή υπάρχει μία περιοχή διαμέτρου 3- 4 εκ. (που σε ορισμένες γυναίκες μπορεί να είναι μεγαλύτερη και σε άλλες μικρότερη) με πιο σκουρόχρωμο δέρμα, η θηλαία άλω, η οποία εμφανίζει επίσης 10 – 15 μικρά «σγρουμπουλάκια» στην επιφάνεια της, τα αλωαία οζίδια, πίσω από τα οποία υπάρχουν οι αδένες του Montgomery, οι οποίοι είναι ένα είδος σμηγματογόνων αδένων που έχουν ως αποστολή να « λιπάνουν» τη θηλή κατά την περίοδο του θηλασμού. Αυτά τα οζίδια σε άλλες γυναίκες φαίνονται πιο έντονα και σε άλλες μόλις που διακρίνονται. {ΦΩΤΟ}
Το μέγεθος και το χρώμα της θηλαίας άλω διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα, αφού σε άλλες είναι μεγάλο, σε άλλες μικρό, σε κάποιες πολύ σκούρο και σε άλλες πιο ανοιχτόχρωμο, έτσι που ελάχιστα να διαφέρει από το χρώμα του γειτονικού δέρματος. Συνήθως στις ξανθές γυναίκες τείνει να είναι ροζ, στις καστανές πιο σκούρο και στις μαύρες σκούρο καφέ προς μαύρο. Κατά την εγκυμοσύνη το χρώμα της θηλαίας άλω σκουραίνει αρκετά.
Γύρω από τη θηλαία άλω υπάρχουν θύλακες τριχών, έτσι πολλές γυναίκες παρουσιάζουν τριχοφυΐα στην περιοχή, με λίγες ή περισσότερες τρίχες.
Είναι απόλυτα φυσιολογικό, αλλά αν δεν σας αρέσουν μην ανησυχείτε. Μπορείτε να τις ξυρίσετε, να τις τραβήξετε, να κάνετε laser ή να τις βγάλετε με οποιαδήποτε ανώδυνο τρόπο, έτσι όπως κάνετε με τις τρίχες στις μασχάλες και τα πόδια.
Στη θηλαία άλω υπάρχουν και ιδρωτοποιοί αδένες.
Η θηλή και η θηλαία άλω θεωρούνται ξεχωριστές ανατομικές δομές σε σχέση με τον υπόλοιπο μαστό.
Η απόσταση της θηλής από την στερνική εντομή διαφέρει ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας και το ποσό του λίπους που υπάρχει στους μαστούς. (Για αναφορά σε αισθητικές επεμβάσεις η ιδανική θέση της θηλής έχει εκτιμηθεί ότι βρίσκεται μεταξύ 19-21 εκ, μετρούμενα διαγωνίως, από την εντομή του στέρνου).
Εσείς ερωτάτε, η i-mastos απαντά
Το ερώτημα δεν είναι άτοπο, καθώς πριν από λίγο καιρό δημοσιεύθηκε μελέτη που έδειχνε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η ανισότητα στο μέγεθος μεταξύ δεξιού και αριστερού μαστού, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Αυτή η μελέτη έτυχε μεγάλης δημοσιότητας, αφού τόσο ο τύπος όσο και τα τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης την πρόβαλαν εκτενώς. Όμως, η ανησυχία που προκάλεσε δεν είναι δικαιολογημένη. Η μελέτη ήταν έργο της ίδιας ομάδας που και παλαιότερα είχε παρουσιάσει παρόμοια μελέτη με στην οποία αξιολογούσαν τις αρνητικές επιδράσεις που μπορεί να έχει η ασυμμετρία μεταξύ της δεξιάς και αριστερής πλευράς του σώματος. Στη συνέχεια, όμως, δεν παρουσιάστηκαν άλλες μελέτες ή στοιχεία, δείγμα πως είτε κάτι τέτοιο δεν επαληθεύεται, είτε τα στοιχεία δεν ήταν ικανά να παρακινήσουν και άλλους ερευνητές να ασχοληθούν με αυτό το θέμα.
Οι αλλαγές στη σύσταση και στο μέγεθος των μαστών κατά τη διάρκεια τoυ μηνιαίoυ κύκλoυ, είναι κάτι το φυσιoλoγικό, αφoύ τo γυναικείo στήθoς κάθε μήνα, όσo διαρκoύν τα παραγωγικά χρόνια της γυναίκας, πρoετoιμάζεται να παράγει τo γάλα πoυ θα θρέψει τo νεoγέννητo, αν η ωoρρηξία συνoδευτεί στη συνέχεια από γoνιμoπoίηση τoυ ωαρίoυ και εγκυμoσύνη.
Τις αλλαγές αυτές προκαλούν οι δράσεις ειδικών oρμoνών, oι oπoίες επιδρούν και στην λειτουργία των άλλων οργάνων του γυναικείου γεννητικού συστήματος ( ωοθήκες, μήτρα).