Η δυνατότητα αποκατάστασης (πλαστικής όπως αποκαλείται στην καθομιλουμένη) πρέπει να συζητείται με τον Πλαστικό Χειρουργό πριν από την μαστεκτομή με όλες τις ασθενείς.
Το κεφάλαιο αυτό ασχολείται με την αποκατάσταση μετά από τυπική μαστεκτομή με ή χωρίς επέμβαση στους λεμφαδένες της μασχάλης ( αφαίρεση φρουρού λεμφαδένα ή περισσότερων λεμφαδένων). Δεν αφορά τις επεμβάσεις της υποδόριας μαστεκτομής, της μαστεκτομής με διατήρηση δέρματος ( με η χωρίς διατήρηση του συμπλέγματος θηλής – θηλαίας άλω), οι οποίες συνοδεύονται πάντα από αποκατάσταση ( γι’ αυτό και πραγματοποιούνται, μη ξεχνώντας, όμως, ότι τέτοιες μαστεκτομές έχουν ένδειξη σε συγκεκριμένες περιπτώσεις καρκίνου).
Αν μετά από ευρεία εκτομή ή μερική μαστεκτομή παρουσιαστούν αισθητικά προβλήματα στο χειρουργηθέν στήθος, αυτά μπορούν να διορθωθούν όπως αναφέρεται στο σχετικό κεφάλαιο αυτής της ενότητας.
Τι πλεονεκτήματα έχει η αποκατάσταση;
- Αποκαθίσταται η μάζα που καταλάμβανε το αφαιρεθέν στήθος, δίνωντας έτσι τη δυνατότητα στο σώμα της γυναίκας να φαίνεται πιο συμμετρικό. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε γυναίκες με μεγάλα στήθη, όπου η απουσία του ενός μετατοπίζει την ισορροπία και προκαλεί προβλήματα στη στάση του σώματος και στην αισθητική της γυναίκας ( βεβαίως σε μεγάλα στήθη εκτός της αποκατάστασης του ελλείπωντος μαστού, παράλληλα μειώνεται χειρουργικά και το μέγεθος του υγιούς ώστε να υπάρξει καλλύτερη συμμετρία).
- Η γυναίκα μπορεί να φορέσει με άνεση τα φορέματα της και το μπανιερό της.
- Δίνει σε πολλές γυναίκες περισσότερη αυτοπεποίθηση και τις κάνει να αισθάνονται πιο ευτυχισμένες.
Ποιά είναι τα μειονεκτήματα της αποκατάστασης;
- Αυτό που αποκαθίσται είναι η μάζα που καταλάμβανε ο αφαιρεθείς μαστός και σε μεγάλο βαθμό η εικόνα του. Το αναδομηθέν, όμως, στήθος δεν είναι ίδιο με το φυσιολογικό, ούτε και έχει την αισθητικότητα του.
- Η ασθενής θα υποβληθεί, τις περισσότερες φορές, σε πρόσθετες χειρουργικές παρεμβάσεις πέρα από εκείνη που είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Επίσης ο πόνος, η ταλαιπωρία και η αποχή από τις συνήθεις δραστηριότητες της ασθενούς είναι μεγαλύτερα σ’ όσες υποβάλλονται σε αποκατάσταση συγκριτικά με εκείνες που αρκούνται στην μαστεκτομή.
- Αν η αποκατάσταση γίνει με μεταφορά κρημνών από άλλο σημείο του σώματος ( πλάτη, κοιλιά κ.α) τότε θα υπάρχουν ουλές και σ’ αυτά τα μέρη του σώματος καθώς και πιθανές δυσμορφίες και επηρεασμός της αισθητικότητας τους.
- Υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών, όπως είναι ο πόνος γύρω από την περιοχή των τομών, αιμάτωμα, αιμορραγία, υπερτροφικές ουλές ή χηλοειδή, φλεγμονές, οι νεκρώσεις, η ρικνωτική κάψα γύρω από το ένθεμα, ασσυμετρία, νέκρωση λίπους σε περιπτώσεις αυτόλογης αποκατάστασης, κήλη σε περίπτωση αποκατάστασης με κρημνό από την κοιλιά κ.α. Επίσης είναι αυξημένη η πιθανότητα να πραγματοποιηθούν πρόσθετες επεμβάσεις για να διορθωθούν προβλήματα επούλωσης ή επιπλοκές. Αν πρόκειται να ακολουθήσει ακτινοθεραπεία, οι κίνδυνοι εμφάνισης επιπλοκών αυξάνονται.
- Αυξημένο κόστος σε σύγκριση με την μαστεκτομή σε περιπτώσεις αποκατάστασης στον ιδιωτικό τομέα.
Με τις προόδους της πλαστικής χειρουργικής πολλές δυσκολίες και προβλήματα στις επεμβάσεις της αποκατάστασης έχουν πλέον ξεπεραστεί και έτσι η ασφάλεια της επέμβασης και η ποιότητα ζωής μετά απ’ αυτήν έχουν σαφώς βελτιωθεί. Έτσι στις ημέρες μας πολύ πιο εύκολα μπορεί να γίνει η αποκατάσταση απ’ ότι στο παρελθόν.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι γυναίκες δεν θα πρέπει να έχουν υπερβολικές απαιτήσεις από το αποτέλεσμα της αποκατάστασης και ο Πλαστικός χειρουργός οφείλει να ξεδιαλύνει με αναλυτική συζήτηση το τι θα πρέπει να περιμένει η γυναίκα από την επέμβαση που θα επιλεγεί να πραγματοποιηθεί. Αυτό συμβάλει σημαντικά στην μείωση των αρνητικών συναισθημάτων που δημιουργεί στη γυναίκα η σύγκρουση μεταξύ μίας άλογης προσδοκίας που μπορεί να είχε για το πως θα είναι και θα φαίνεται το αποκατασταθέν στήθος με την πραγματικότητα.
Καθώς ο καρκίνος του μαστού είναι συνήθως ένας καρκίνος της μεγάλης ηλικίας, η πλειοψηφία των γυναικών με μαστεκτομή δεν υποβάλλονται σε αποκατάσταση. Επίσης υπάρχουν και νεότερες γυναίκες που δεν επιθυμούν να υποβληθούν σε πρόσθετες επεμβάσεις ή δεν έχουν πρόβλημα με την εμφάνιση τους μετά την μαστεκτομή. Πάντως, τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τα δεδομένα από τις αναπτυγμένες χώρες, το ποσοστό των γυναικών που επιλέγουν αποκατάσταση (και δη άμεση) αυξάνει. Αποτελεί δε για πολλές επιστημονικές ενώσεις και οργανισμούς δείγμα ποιοτικής επάρκειας ενός χειρουργού ή μίας κλινικής το να παρέχει την επιλογή της αποκατάστασης στις ασθενείς που θα υποβληθούν σε μαστεκτομή.
Το ποσοστό εμφάνισης τοπικής υποτροπής της νόσου και η δυνατότητα ανίχνευσης της δεν επηρεάζονται από την αποκατάσταση. Αν η νόσος υποτροπιάσει, συνήθως μπορεί να γίνει διάγνωση με μια μικρή δυσκολία. Ο Χειρουργός θα σας συστήσει να συνεχίσετε περιοδικές μαστογραφίες στον μαστό που έχει γίνει αποκατάσταση αλλά και στο φυσιολογικό μαστό.
Αποκατάσταση σε πρώτο ή σε δεύτερο χρόνο (άμεση ή όψιμη ή όψιμη άμεση).
Ανάλογα με το χρόνο που γίνεται η αποκατάσταση διακρίνουμε: την άμεση ( κατά τη διάρκεια του χειρουργείου για την μαστεκτομή, δηλ. αμέσως αφού αφαιρεθεί ο μαστός τοποθετείται ένθεμα ή γίνεται αποκατάσταση με κρημνούς) και την αποκατάσταση σε δεύτερο χρόνο -όψιμη (μετά την παρέλευση άλλοτε άλλου χρονικού διαστήματος από την επέμβαση της μαστεκτομής). Η αποκατάσταση σε δεύτερο χρόνο γίνεται συνήθως αφού η ασθενής έχει ολοκληρώσει τις θεραπείες της και έχει “συνέλθει” από την ταλαιπωρία που τις συνοδεύουν. Πιο συχνά η αποκατάσταση σε δεύτερο χρόνο γίνεται 6 με 12 μήνες από τον τερματισμό των θεραπειών όπου τοποθετείται ένθεμα με κρημνό ή μόνο κρημνός ή κρημνός με μεταφορά λίπους. Η αποκατάσταση όψιμη -άμεση όπου ο Χειρουργός μπορεί να σας συστήσει να 1 ή 2 εβδομάδες μετά την μαστεκτομή μέχρι να βγει το πόρισμα της βιοψίας που θα κρίνει αν χρειαστεί ακτινοθεραπεία ή όχι. Κατά τη διάρκεια αυτού του χειρουργείου ο Πλαστικός Χειρουργός τοποθετεί έναν διατατήρα ιστών άμεσα κατά τη διάρκεια της μαστεκτομής και μόλις ολοκληρωθούν οι θεραπείες μετά από 4 με 6 μήνες αφαιρείται ο διατατήρας ιστών και τοποθετείται ένθεμα ή γίνεται αυτόλογη αποκατάσταση με κρημνό.
Η αποκατάσταση μπορεί να γίνει:
α) με ένθεμα σιλικόνης μετά από αφαίρεση διατατήρα ιστών
Ο διατατήρας ιστών είναι μια συσκευή σα μικρό μπαλόνι στον οποίο τοποθετείται φυσιολογικός ορός και τοποθετείται κάτω από το δέρμα και τους μύες του θωρακικού τοιχώματος. Μετά από μερικές εβδομάδες ή μήνες περισσότερος φυσιολογικός ορός τοποθετείται 1 ή 2 φορές την εβδομάδα στο διατατήρα στην περιοχή της βαλβίδας του που φαίνεται κάτω από το δέρμα ή ανιχνεύεται με μαγνήτη η βαλβίδα. Καθώς γεμίζει ο διατατήρας με φυσιολογικό ορό, οι ιστοί πάνω από το διατατήρα διατείνονται, κάνοντας χώρο για το ένθεμα του μαστού. Ο Πλαστικός Χειρουργός στη συνέχεια αφαιρεί τον διατατήρα και τοποθετεί ένθεμα σιλικόνης ή με νερό. Η επέμβαση της αφαίρεσης του διατατήρα και τοποθέτησης ενθέματος διαρκεί συνήθως λιγότερο από 1 ώρα. Λόγω της σκληρότητας του ενθέματος, ο μαστός δεν πέφτει φυσιολογικά στην άκρη όταν ξαπλώνεται. Ο μαστός επίσης δίνει την αίσθηση μιας σκληρότητας στο άγγιγμα. Ο Πλαστικός χειρουργός σας μπορεί να συστήσει τεχνητό δέρμα που μπορεί να συγκρατήσει το χαμηλότερο πόλο του ενθέματος.
β) με τη χρησιμοποίηση ιστών του σώματος, που ονομάζονται για την περίπτωση αυτή κρημνοί, όπου δέρμα, λίπος και μυς από άλλο σημείο του σώματος χρησιμοποιείται για να δημιουργηθεί ο μαστός. Ο ιστός (ή κρημνός) μπορεί να προέρχεται από την κοιλιά, τη ράχη ή τους γλουτούς. Η κοιλιά είναι η πιο συνηθισμένη και πρώτη επιλογή. Καθώς ο μαστός δημιουργείται από τον ιστό της ασθενούς, τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα είναι πιο σταθερά. Υπάρχουν 2 κατηγορίες χειρουργικής κρημνών: Οι ελεύθεροι κρημνοί και οι μισχωτοί κρημνοί. Το ΤRAM και το DIEP αποτελούν παρόμοιες επεμβάσεις. Και οι 2 έχουν καλά αποτελέσματα αποκατάστασης. Στην περίπτωση του DIEP όμως διατηρείται ο μύς της κοιλιάς αλλά απαιτείται ο Πλαστικός Χειρουργός να έχει μικροχειρουργική εξειδίκευση. Ο Πλαστικός Χειρουργός σας μπορεί να σας δώσει περισσότερες πληροφορίες για την αποκατάσταση με κρημνούς και ποια είναι η καλύτερη επιλογή για την περίπτωση σας.
Η αποκατάσταση μπορεί να συνοδευτεί με αναδημιουργία του συμπλέγματος θηλής – θηλαίας άλω, η οποία έχει αφαιρεθεί μαζί με τον μαστό, στην μαστεκτομή 3 μήνες μετά την αποκατάσταση με δημιουργία κρημνού δέρματος στην περιοχή του μαστού και τατουάζ. Η επέμβαση αυτή μπορεί να γίνει και με τοπική αναισθησία. Περισσότερες πληροφορίες μπορεί να σας δώσει ο Πλαστικός Χειρουργός σας.
Σε πολλές περιπτώσεις μετά την αφαίρεση του μαστού πρέπει να γίνει και ακτινοθεραπεία. Αν, όμως, η γυναίκα επιθυμεί αποκατάσταση του μαστού τότε προκύπτει το θέμα ποια θα είναι η επίδραση της ακτινοβολίας στην αποκατάσταση.
Γενικότερα ισχύει ότι υπάρχει μία αρνητική επίδραση της ακτινοβολίας στις ασθενείς που κάνουν αποκατάσταση η οποία οδηγεί σε αυξημένο ποσοστό επιπλοκών, επανεπεμβάσεων και αποτυχιών. Αυτό συμβαίνει πολύ πιο συχνότερα στις αποκαταστάσεις με ενθέματα.
Δεν υπάρχουν στέρεες αποδείξεις για το αν είναι καλύτερα πρώτα να γίνει η αποκατάσταση και μετά να ακολουθήσει η ακτινοβολία ή το αντίστροφο.
Επίσης υπάρχουν ερωτήματα που αφορούν το ποια είναι η καλύτερη τεχνική αποκατάστασης για τις ασθενείς στις οποίες πρέπει να γίνει ακτινοθεραπεία.. Η αποκατάσταση με κρημνούς φαίνεται να επηρεάζεται λιγότερο από την ακτινοβολία, προσφέροντας καλύτερη ποιότητα ζωής και λιγότερες επιπλοκές και αποτυχίες.
Δεν είναι σπάνιο μετά από μία ευρεία εκτομή, δηλ. μετά από επέμβαση που διατηρεί τον μαστό, το αισθητικό αποτέλεσμα να μην ικανοποιεί τη γυναίκα. Συνήθως πρόκειται για ένα εμφανές έλλειμμα στην περιοχή που έγινε η επέμβαση ( ένα “λακούβιασμα”).
Στην εποχή μας τέτοιες δυσμορφίες αποφεύγονται με την εφαρμογή ογκοπλαστικών μεθόδων, δηλ. τεχνικών που συνδυάζουν τη χειρουργική με την πλαστική. Με αυτές τις τεχνικές και χωρίς πρόσθετη ταλαιπωρία, η χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση του καρκίνου αποδίδει βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα.
Αν όμως μετά την επέμβαση υπάρχει κάποιο αισθητικά ενοχλητικό κενό (έλλειμμα) στο στήθος, τότε η πλέον σύγχρονη μέθοδος με σχετικά μικρή ταλαιπωρία και αρκετά καλά αποτέλεσμα για να διορθωθεί αυτό, σε δεύτερο χρόνο, είναι η μεταφορά λίπους (που έχει υποστεί την κατάλληλη επεξεργασία) από άλλο μέρος του σώματος ( π.χ. με λιποαναρρόφηση από τους γλουτούς ή την κοιλιά) και έγχυση του εκεί που υπάρχει το κενό στο χειρουργηθέν στήθος.
Όσον αφορά τις δύσμορφες ουλές, αυτές είναι εύκολο να διορθωθούν με μία μικρή επανορθωτική επέμβαση υπό τοπική αναισθησία
Όπως κάθε επέμβαση χειρουργική, έτσι και αυτή για την αποκατάσταση του μαστού μπορεί να συνοδευτεί από ορισμένες μη επιθυμητές παρενέργειες ή επιπλοκές.
Επιπλοκές από την χειρουργική επέμβαση:
- Πόνος στην περιοχή των τομών
- Αιμάτωμα ( μία συλλογή αίματος στο χειρουργικό πεδίο που ίσως χρειαστεί παροχέτευση)
- Ναυτία (συνήθως λόγω της αναισθησίας και υποχωρεί γρήγορα)
- Αιμορραγία από τις τομές
- Χηλοειδή ή υπερτροφικές ουλές. Επιπλέον μικροεπεμβάσεις ή άλλες θεραπείες μπορεί να χρειαστούν
- Διάσπαση τραύματος
- Αργή επούλωση και φλεγμονή τραύματος ιδιαίτερα στις καπνίστριες.
- Αλλεργικές αντιδράσεις σε φάρμακα αναισθησίας, αντισηπτικά διαλύματα, ράμματα, ταινίες και επιθέματα
- Καρδιαγγειακές επιπλοκές που μπορεί να γίνουν απειλητικές
- Εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση σε κάποιο πόδι -Πνευμονική Εμβολή
Επιπλοκές από τα ενθέματα:
- Αιμάτωμα
- Φλεγμονή. Σε σπάνιες περιπτώσεις το ένθεμα μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθεί. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να περάσουν μήνες πριν την τοποθέτηση ενθέματος εκ νέου.
- Ρικνωτική αντιδραστική κάψα-η φυσιολογική απάντηση του σώματος στο ένθεμα είναι η δημιουργία κάψας γύρω από αυτό. Η κάψα αυτή μπορεί να γίνει παχιά και σκληρή προκαλώντας πόνο και σκληρότητα στον μαστό που έχει υποβληθεί σε αποκατάσταση. Η διόρθωση μπορεί να φέρει επιπλέον χειρουργική επέμβαση.
- Ρήξη του περιεχομένου του ενθέματος (σιλικόνη ή νερό). Τα ενθέματα μπορεί να χρειαστούν αλλαγή τουλάχιστον μια φορά κατά τη διάρκεια ζωής της ασθενούς.
- Ασυμμετρία μαστών μεταξύ του φυσιολογικού και του μαστού που έχει υποβληθεί σε αποκατάσταση εξαιτίας αλλαγών στο σωματικό βάρος, της γήρανσης και αλλαγών των ιστών γύρω από το ένθεμα
- Ρήξη ενθέματος εξαιτίας τραύματος μπορεί να συμβεί, ωστόσο αυτό απαιτεί αρκετή δύναμη.
Επιπλοκές από την αποκατάσταση με κρημνούς
- Νέκρωση του κρημνού 5% .Στις περιπτώσεις αποκατάστασης με ελεύθερους κρημνούς (DIEP,SGAP,TUG-από την περιοχή του έσω μηρού) μπορεί να δημιουργηθεί θρόμβος στην περιοχή αναστομώσεων των αγγείων. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να χρειαστεί και η ολική αφαίρεση του κρημνού. Αν το χρώμα του κρημνού αλλάξει μετά την επέμβαση θα χρειαστεί η επαναφορά στο χειρουργείο για να σωθεί ο κρημνός.
- Μικρές περιοχές σκληρότητας-νέκρωση λίπους στο νέο μαστό. Αυτές συνήθως αφαιρούνται χειρουργικά.
- Συλλογή υγρού (σέρωμα) στην περιοχή του κρημνούς
- Αδυναμία κοιλιακών μυών που μπορεί να καταλήξουν σε κήλη
- Ασυμμετρία μεταξύ του φυσιολογικού και του μαστού που έχει υποβληθεί σε αποκατάστασης
- Παροδική απώλεια κίνησης του ώμου στην πλευρά του μαστού που έχει υποβληθεί σε αποκατάσταση.
Βασικά θέματα που πρέπει να απασχολήσουν την ασθενή πριν ην επέμβαση και τα οποία πρέπει να συζητήσει με τους θεράποντες χειρουργούς είναι:
- πλήρης επίγνωση της χειρουργικής διαδικασίας ( είδος αποκατάστασης, χρόνος χειρουργείου, περαιτέρω παρεμβάσεις στο μέλλον)
- πλήρης γνώση για την αναισθησία ( πως και ποιος θα την κάνει)
- επιλογές ξεκάθαρες και συνειδητές ( της τα εξήγησε όλα ο χειρουργός και ο πλαστικός χειρουργός; πήρε μία δεύτερη γνώμη;)
- τι να περιμένει ως αποτέλεσμα και ποιες επιπλοκές είναι πιθανό να εμφανιστούν.
- πόσο καιρό θα κρατήσει η ανάρρωση της
- πως μπορεί να βοηθήσει την επιτυχία και τη διατήρηση του αποτελέσματος
Ένα σημαντικό θέμα που αφορά την επιτυχία της επέμβασης έχει να κάνει με την ύπαρξη συνηθειών της ασθενούς που μπορεί να επηρεάσουν την έκβαση της αποκατάστασης.
Οι καπνίστριες, επειδή τα αγγεία τους δεν είναι σε τόσο καλή κατάσταση όσων εκείνων που δεν καπνίζουν, εμφανίζουν συχνότερα επιπλοκές ( όπως π.χ. νέκρωση κρημνού ή δέρματος, φλεγμονή). Γι΄ αυτό είναι πολύ σημαντικό αν κάποια ασθενής καπνίζει να διακόψει το κάπνισμα 4-6 εβδομάδες πριν την επέμβαση. Αν δεν μπορεί να το κάνει μόνη της, ας ζητήσει βοήθεια από ιατρεία διακοπής καπνίσματος ή συμβούλους για απεξάρτηση ή από το διαδικτυακό τόπο “www.stopkapnisma.gr”.
Η παχυσαρκία επίσης αποτελεί ένα παράγοντα που επιδρά αρνητικά. Η σωστή διατροφική αγωγή πριν από την επέμβαση, αλλά και μετά βοηθά στο να υπάρξει καλύτερο αποτέλεσμα.
Η λήψη φαρμάκων που μπορεί να επηρεάζουν την πηκτικότητα του αίματος ( και εδώ συμπεριλαμβάνονται και ορισμένα συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες) πρέπει να είναι γνωστή στον χειρουργό, ο οποίος θα καθοδηγήσει σωστά την ασθενή για το πως να τα πάρει ή αν πρέπει να τα διακόψει.
Την ημέρα της επέμβασης οι οδηγίες του αναισθησιολόγου για τη λήψη ή μη φαρμάκων που παίρνει η ασθενής ή για το πότε και πόσο μπορεί να βάλει κάτι στο στόμα της ( ακόμα και νερό) είναι πολύ σημαντική.
Για την εισαγωγή στο νοσοκομείο ή κλινική δεν είναι απαραίτητα τα ακριβά κοσμήματα ή το πλούσιο make -up.
Κάποιος συνοδός για να βοηθήσει την ασθενή κατά τη νοσηλεία της και κατά την έξοδο της είναι καλό να υπάρχει.
Μετά την επέμβαση η ασθενής έχει επιδέσμους στην περιοχή του στήθους που έχει χειρουργηθεί και στην περιοχή που ( αν χρειάστηκε ) πάρθηκε ιστός για την αποκατάσταση. Επίσης υπάρχουν οι λεγόμενες στην ιατρική “παροχετεύσεις”, δηλ. σωληνάκια διαφανή που καταλήγουν σ’ ένα πλαστικό δοχείο και τα οποία σκοπό έχουν να μην αφήνουν να σχηματιστεί αιμάτωμα ή συλλογή ορώδους υγρού στην περιοχή της επέμβασης από τις μικροαιμορραγίες που συμβαίνουν πάντα στις χειρουργημένες περιοχές.
Η ποσότητα του αίματος ή του ορώδους υγρού μετριέται καθημερινά. Όταν η ποσότητα είναι μικρότερη από 30 κ.εκ και δεν υπάρχει ένδειξη φλεγμονής, τότε οι παροχετεύσεις μπορούν να αφαιρεθούν.
Κατά την επιστροφή στο σπίτι, μετά από 1 – 7 ημέρες, αν το επιτρέψει ο χειρουργός, η ασθενής θα πρέπει να αποφεύγει εργασίες που την επιβαρύνουν ή να κουράζει το χέρι από την πλευρά που χειρουργήθηκε. Μη σηκώνετε βάρη 3 με 6 εβδομάδες μετά την επέμβαση. Μπορεί να ανακτήσετε την φυσιολογική κινητικότητα του χεριού σε 6 εβδομάδες.
Επίσης θα πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες του γιατρού για το τραύμα της, για την αντιβίωση που θα της έχει χορηγήσει και για την όποια άλλη φαρμακευτική αγωγή την αφορά. Αυτός θα ορίσει πότε θα αφαιρεθούν τα ράμματα και πότε μπορεί το τραύμα (ή τα τραύματα) να μείνει ακάλυπτο.
Αναλόγως της έκτασης της επέμβασης και της ταχύτητας ανάρρωσης της ασθενούς, αυτή συνήθως μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές φυσιολογικές δραστηριότητες της μετά από ένα μήνα.
Ο Πλαστικός Χειρουργός σας θα σας συμβουλέψει αν πρέπει να φορέσετε σουτιέν μετά το χειρουργείο και τι τύπο.
Μόλις επουλωθεί το τραύμα και έχουν αφαιρεθεί οι παροχετεύσεις μπορείτε να κάνετε ντους. Χρησιμοποιείται σαπούνι χωρίς άρωμα και στεγνώστε την περιοχή χωρίς να την τρίβετε.
Μπορεί να σας δοθεί η οδηγία να κάνετε μασάζ στο δέρμα καθημερινά με κρέμα για να αποφευχθεί η σκληρότητα στην περιοχή του ενθέματος
Πολλοί μήνες θα χρειαστεί να περάσουν μέχρι να δείτε το τελικό αποτέλεσμα. Οι ουλές είναι αρχικά κόκκινες και με έπαρμα κάποιες φορές και απαιτούνται 6 μήνες με 1 χρόνο για να υποχωρήσουν.
Η φυσιολογική αισθητικότητα δεν μπορεί να επανέλθει, ωστόσο κάποιας μορφής αισθητικότητας μπορεί να επιστρέψει μετά από 6 μήνες στο μαστό που έχει υποβληθεί σε αποκατάσταση. Για κάποιες γυναίκες η απώλεια της αίσθησης μπορεί να είναι μόνιμη.
Η αποκατάσταση μαστού προσφέρεται δωρεάν στα Δημόσια Νοσοκομεία του ΕΣΥ που υπάρχει κλινική Πλαστικής Χειρουργικής.
Στον Ιδιωτικό τομέα συζητείστε με το Γενικό Χειρουργό σας και τον Πλαστικό σας το κόστος πριν τη θεραπεία. Αν συμβούν επιπλοκές μπορεί να χρειαστούν περισσότερα χειρουργεία και αυτό να αυξήσει το κόστος.