ΤΕΧΝΙΚΗ

Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΕΞΕΤΑΣΗΣ

Η αυτοεξέταση περιλαμβάνει την επισκόπηση (δηλαδή τον οπτικό έλεγχο) και την ψηλάφηση των μαστών και της μασχάλης.

Η Επισκόπηση

Τον οπτικό έλεγχο των μαστών σας τον κάνετε με τη βοήθεια ενός καθρέπτη, ο οποίος επιτρέπει να φαίνεται το κορμί σας από τη μέση και πάνω. Για τον έλεγχο πρέπει να βγάλετε όλα τα ρούχα, από τη μέση και πάνω.

Στη συνέχεια γυρίστε προς το ένα πλάι και μετά προς το άλλο, παρατηρώντας την έξω (πλαϊνή) επιφάνεια του κάθε μαστού.
Αν έχετε μεγάλους μαστούς σηκώστε τους με τα χέρια σας και δείτε την κάτω επιφάνεια τους.

Παρατηρήστε πώς ακολουθούν την κίνηση οι μαστοί και ιδιαίτερα παρατηρήστε την επιφάνεια του δέρματος των μαστών για να δείτε αν σε κάποια περιοχή προβάλει κάτι πίσω από αυτό ή αν κάτι από μέσα το τραβάει και το ζαρώνει.

Οι αγκώνες σας είναι λυγισμένοι και βρίσκονται σε απόσταση από το κορμί σας. Σφίξτε δυνατά τη λεκάνη με τα χέρια  και παρατηρήστε τους μαστούς σας.  Με αυτή την κίνηση συσπώνται οι θωρακικοί μύες και μπορεί να διακριθεί αν υπάρχει κάποιος όγκος που συμφύεται με αυτούς και επομένως με αυτό το τρόπο γίνει αντιληπτός στην επισκόπηση.

Tο περίγραμμα των μαστών πρέπει να είναι απαλό και να έχει ομαλή καμπύλωση σε όλες τις περιοχές.

Εάν δυσκολεύεστε να βάλετε τα χέρια στα πλαϊνά της λεκάνης, μπορεί να συσπάσετε τους μύες του θώρακος με το να φέρετε τα χέρια σας μπροστά σας και να σφίξετε δυνατά τη μία παλάμη με την άλλη.

Παρατηρώντας τους μαστούς σας μη ξεχνάτε ότι :

• Tο ανθρώπινο σώμα δεν είναι τέλεια συμμετρικό, υπάρχει διαφορά μεταξύ της μιας και της άλλης πλευράς. Mία μικρή διαφορά στο μέγεθος των δύο μαστών είναι φυσιολογική. Mερικές γυναίκες γεννιούνται έχοντας περισσότερο μαζικό αδένα στον ένα από τους δύο μαστούς.

Εκείνο στο οποίο δίνουμε σημασία είναι η εμφάνιση μιας ξαφνικής  και επιδεινούμενης διαφοράς μεγέθους (αύξησης του μεγέθους) ενός μαστού. Επίσης και τα σημάδια που αναφέρονται στη συνέχεια αυτής της ενότητας, αλλά και στο κεφάλαιο για τα κλινικά σημεία των παθήσεων του μαστού.

Η ψηλάφηση

Θεωρείται η πλέον σημαντική μέθοδος εξέτασης των μαστών σας, στο βαθμό που οι περισσότεροι καρκίνοι γίνονται αντιληπτοί ως ψηλαφητοί όζοι.

Η ψηλάφηση γίνεται με τον ίδιο πάντοτε σταθερό τρόπο που θα επιλέξετε και με το μαστό να ελέγχεται από το χέρι της αντίθετης πλευράς.

Η ψηλάφηση μπορεί να γίνει όταν είστε όρθια ή ξαπλωμένη.

Οι γυναίκες με μικρούς μαστούς μπορούν να τους ψηλαφίσουν χωρίς δυσκολία σε όρθια θέση. Οι γυναίκες με μεγάλους μαστούς είναι καλύτερο να τους ψηλαφούν όταν είναι ξαπλωμένες.

Η ψηλάφηση στην όρθια θέση μπορεί να γίνει και την ώρα που κάνετε ντους. Η σαπουνάδα διευκολύνει την εξέταση γιατί τα δάκτυλα του χεριού που ψηλαφίζει γλιστρούν καλύτερα πάνω στο δέρμα.
Αν δεν κάνετε μπάνιο και έχετε δυσκολίες από την ξηρότητα του δέρματος, χρησιμοποιήστε μία κρέμα, απ’ αυτές που έχετε για την περιποίηση του δέρματος σας.

Σ’ αυτή τη μεγαλύτερη από την κανονική μορφή του μαστού περιοχή μπορεί να υπάρχει μαζικός αδένας.

Η ψηλάφηση γίνεται ασκώντας διαδοχικά τρεις διαφορετικούς βαθμούς πίεσης σε κάθε σημείο που εξετάζετε. Ο πρώτος βαθμός είναι πιέζοντας ελάχιστα το δέρμα, έτσι ώστε να γίνουν αντιληπτές οι επιφανειακές αλλαγές, αυτές που βρίσκονται κοντά στο δέρμα. Ο δεύτερος είναι ο ενδιάμεσος βαθμός, που επιτρέπει την ψηλάφηση των ιστών βαθύτερα και ο τρίτος είναι ο πιο έντονος, για να ελεγχθούν τα τμήματα του μαστού που βρίσκονται κοντά στο θωρακικό τοίχωμα. Με την μεγαλύτερη πίεση η γυναίκα μπορεί να αισθανθεί μία μικρή ενόχληση, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να πιέσει το μαστό της όσο δυνατά μπορεί.

Κατά την ψηλάφηση τα δάκτυλα που μετακινούνται δεν πρέπει να σηκώνονται από το δέρμα.

Μην ξεχνάτε να εξετάζετε πάντοτε και την περιοχή της μασχάλης. Εκεί υπάρχουν οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες και σε ορισμένες περιπτώσεις μαζικός αδένας. Η εξέταση της μασχάλης  είναι ένα σημαντικό στοιχείο της αυτοεξέτασης.
Eξετάστε την μασχάλη, με το σύστοιχο άνω άκρο να είναι χαλαρό δίπλα στο κορμί σας.
Mία καλή εναλλακτική λύση είναι να ακουμπήσετε το άνω άκρο της μασχάλης που εξετάζετε σε κάποιο ράφι που βρίσκεται στο ίδιο ύψος με τον ώμο και έτσι να το χαλαρώσουμε, διευκολύνοντας την ψηλάφηση που γίνεται με το άλλο χέρι.

Με την πάροδο του χρόνου θα γίνονται αντιληπτές φυσιολογικές και μη αλλαγές του στήθους σας, έτσι θα μπορείτε να μάθετε οποιεσδήποτε διαφοροποιήσεις  υπάρχουν.
Αισθανθείτε για όζους, για σκληρίες ή  κάντε το ίδιο και για τον άλλο μαστό.

Οι περισσότεροι καρκίνοι συναντώνται στο έξω άνω τεταρτημόριο του μαστού .

Nα ψηλαφάτε προσεκτικά πίσω και γύρω από ουλές που έχετε από προηγηθείσες επεμβάσεις. Την πρώτη περίοδο μετά το χειρουργείο η ουλή και η περιοχή πίσω από αυτήν είναι σκληρή. Mε το χρόνο μαλακώνει. Καμιά φορά, το πρώτο χρονικό διάστημα μετά το χειρουργείο, μπορεί να υπάρχουν μικρές σκληρίες (σγρουμπουλάκια) πίσω από τις ουλές. Αυτές οφείλονται στην ύπαρξη ραμμάτων. Mε το χρόνο θα εξαφανιστούν, εκτός αν τα ράμματα δεν ανήκουν στην κατηγορία των απορροφήσιμων.  Η επίσκεψη στο γιατρό και η συμβουλή του σε κάθε τέτοια περίπτωση είναι απαραίτητη.

Ακόμα και οι γυναίκες με ινοκυστικές αλλοιώσεις, κατάσταση που προσδίδει οζώδη σύσταση στους μαστούς, μπορούν να διακρίνουν και να σημειώσουν τη συνηθισμένη διασπορά και χαρακτηριστικά των όζων που ψηλαφούν. Aν εμφανιστεί ένας νέος ή ένας παλιός αλλάξει μέγεθος ή σύσταση τότε μπορούν να τον δείξουν στο γιατρό τους και να τον καθοδηγήσουν να ψάξει σωστά. Xωρίς υποβοήθηση από τη γυναίκα, είναι αρκετές φορές δύσκολο για το γιατρό να εντοπίσει και να εξετάσει ένα νέο όζο από έναν ήδη υπάρχοντα από παλιά.
Oι γυναίκες με οζώδεις (σγρουμπουλωτούς) μαστούς ας συγκρατήσουν πόσους ξεχωριστούς αισθάνονται και σε ποιες ακριβώς θέσεις. Στη συνέχεια σε κάθε αυτοεξέταση να ελέγχουν αν έχει σημειωθεί κάποια αλλαγή, ιδιαίτερα αν υπάρχει αύξηση μεγέθους που επιμένει μετά το πέρας της περιόδου. Kάθε αλλαγή πρέπει να αναφέρεται στο γιατρό.
Mερικές φορές, ιδίως σε λεπτές γυναίκες με λιπόσαρκους μαστούς μπορεί να ψηλαφηθούν οι πλευρές και να νομίσει η γυναίκα ότι ψηλαφά κάποιο όζο.

Εξέταση σε ειδικές συνθήκες 

• Εάν έχετε προβλήματα όρασης που δεν σας επιτρέπουν να κάνετε σωστά την επισκόπηση, ζητήστε τη βοήθεια ενός συγγενικού ή φιλικού σας προσώπου. Εννοείται ότι και αυτό το άτομο πρέπει να γνωρίζει το γιατί και τα πως της αυτοεξέτασης.
• Εάν δεν μπορείτε να ψηλαφίσετε με σταθερότητα γιατί τρέμει το χέρι σας ή είναι αδύναμο, χρησιμοποιήσετε το άλλο για να το στηρίξετε.
• Aν δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο από τα δύο χέρια σας, ψηλαφίστε και τους δύο μαστούς σας με το χέρι που μπορείτε.
• Aν δεν μπορείτε να φτάσετε με το αντίθετο χέρι τη μασχάλη, τότε προσπαθήστε να την ψηλαφίσετε με το χέρι της ίδιας πλευράς.

Τα σημεία και συμπτώματα με τα οποία εμφανίζονται οι παθήσεις του μαστού και ο καρκίνος , και τα οποία πρέπει να προσέχετε όταν ελέγχετε το στήθος σας, περιγράφονται αναλυτικά στο προηγούμενο κεφάλαιαο ” ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ”